Column: ‘Tot hier en niet verder’ door Ds. Willemien Lammers

Die arme Simone Biles. Wat had ik met haar te doen. En wat bewonder ik haar. Dat zit zo. Er is niemand in de wereld die zo goed kan turnen als zij. Dus ze zou in Tokio ook wel even wat medailles op gaan halen. Tenminste: zo waren de verwachtingen bij de Amerikaanse pers en het publiek. En toen, ineens, meldde ze zich af. Het ging niet meer. Ze had psychische klachten. En natuurlijk: de halve wereld viel over haar heen. Ze was zwak, en ze had haar team in de steek gelaten. Een watje was ze. Een verliezer. Het ontbrak haar aan vaderlandsliefde. Enzovoort. Maar over Simone Biles valt wel meer te vertellen. Ze is niet iemand die makkelijk opgeeft. Ze heeft al zó veel meegemaakt. Ze zat als klein kind in de pleegzorg tot ze door haar opa geadopteerd werd. Ze trainde van jongs af aan 20 uur of meer om te leren turnen. Als puber gaf ze zelfs haar school op en trainde voltijds. In 2012 kwam ze bij de nationale ploeg. Maar daar was het leven onvoorstelbaar hard. En erger nog: de teamarts, Larry Nasser, heeft talloze jonge meiden seksueel misbruikt. De verantwoordelijken bij de bond keken weg. Ook Simone Biles werd een slachtoffer.

En ondanks alles werd ze een grote kampioen. Tot Tokio. Ineens begon ze foutjes te maken, in trainingen en in de kwalificaties. Ze schrok er zelf zichtbaar van. Ze kon plotseling niet meer turnen. Ze had de ‘twisties’.

De ongelooflijke sprongen en draaien die een turner maakt, moet je leren maken. Je lichaam en geest moeten perfect in harmonie samenwerken. Door stress of psychische klachten kun je dat gevoel kwijtraken. Ineens weet je tijdens een oefening niet meer waar je bent of wat je moet doen. Levensgevaarlijk. Een andere turner vergeleek het met autorijden: het is alsof je met 200 kilometer per uur auto rijdt, en je bent ineens je automatismen kwijt. Je moet nadenken waar de rem ook al weer zat. Simone Biles wist tijdens een sprong ineens niet meer wat boven of wat onder was. Er zat maar één ding op: ze moest haar grenzen aangeven. En zich afmelden.

Ik vind haar ongelooflijk moedig. Dat je onder die omstandigheden, en onder die druk, je grenzen aan kunt geven. Wat knap. Dat je eerlijk bent, en gewoon zegt wat er speelt, in plaats van een blessure voor te wenden. Wat moedig. Dat je vervolgens ook nog op de tribune gaat zitten om je teamgenoten aan te moedigen. Wat dapper.

Je grenzen aangeven is voor niemand makkelijk. Dat moet iedereen in de loop van het leven leren. Want iedereen wil aardig gevonden en geaccepteerd worden. En dan is ‘nee’ zeggen lastig. Wat zal de ander wel niet van je denken? Maar soms moet je: om je eigen veiligheid of gezondheid te beschermen. Soms is het: “tot hier en niet verder.” Simone Biles laat zien hoe het moet. Eerlijk en open. Rustig en duidelijk. Wat een sterke vrouw – ook nu ze psychisch uit balans is. Ik hoop dat ze zich snel hervindt.

Willemien Lammers