Column: ‘Geluk’ door Ds. Willemien Lammers
Mijn oma Lammers, geboren in 1924, hield van handwerken. Ze maakte prachtige dingen: grote borduurwerken, tafelkleden van kant. Maar ook voor het meer eenvoudige handwerk deinsde ze niet terug. Truien breien en pannenlappen haken. Mijn oma was natuurlijk van vóór de televisie en toen zij in 1984 overleed hadden de meeste mensen nog geen computer thuis, laat staan een mobiele telefoon. Dit was voor haar een ontspannen avond: thuis met een kopje thee, muziek op de radio, en een handwerkje op schoot.
Ik heb het van haar geleerd. Borduren, breien, haken. Ik kan het niet zo goed als mijn oma. Maar ik vind het heerlijk. Ik heb het u al wel eens eerder opgebiecht: ik ben een huismus. Grote festivals, kroegfeesten en expedities naar de meubelboulevard: het is aan mij allemaal niet besteed. Wat natuurlijk handig is nu met corona. “Thuisblijven!” zegt Mark Rutte streng. Ik vind het allang best. Laat mij maar met een handwerkje en een kopje thee op de bank zitten. Ik kwam mezelf wel eens wat oubollig en saai voor, maar wie maalt daarom? Ik heb al lang geleden geleerd dat ik liever zelf gelukkig ben dan dat ik me in 1000 bochten wring om wat anderen er van zouden kunnen denken. Maar zo oubollig is handwerken tegenwoordig niet eens meer. Met enige verbazing stel ik vast dat ik niet saai meer ben. Nee zeg. Uw dominee, grijze haren inclusief, is hip! Dat wil zeggen: handwerken is hip. Haken en breien, knutselen, puzzels leggen, bloemen drogen, brood bakken: het is ineens allemaal populair. En er is ook een verklaring voor: handwerken is goed voor je hersenen. Doordat je je concentreert op de eenvoudige beweging van je handen, kom je in een bepaalde stemming. Pak je handwerkje op en binnen een minuut daalt je bloeddruk. Je ademhaling wordt rustiger. Je hebt geen kans meer om te piekeren, want je telt steken. Je serotonine-gehalte stijgt. Serotonine is een neurotransmitter. Het doet iets in je hersenen. Te weinig serotonine betekent: sombere gevoelens, angst, agressie en impulsiviteit. Meer serotonine
maakt dat je gelukkig voelt, rustig en ontspannen, minder angstig, minder somber en je slaapt beter.
Als mijn oma dat geweten had! Alhoewel: ik vermoed dat het haar niets zou verbazen. Beweging, zonlicht, goede voeding, en handwerken. Allemaal dingen die mijn oma belangrijk vond. Ze had er goede redenen voor, blijkt nu. Allemaal dingen waar je serotonine-gehalte van stijgt. Hoe ging dat oude citaat ook weer? “Aan je omstandigheden kun je vaak niet veel veranderen. Maar aan hoe je er zelf mee omgaat, wel.” Ik snap best dat we collectief behoefte hebben aan rust en tevredenheid. En even weg willen blijven bij onrust en zorgen. Ik doe er aan mee. Ik ga er dit weekeinde nog maar weer eens rustig voor zitten. De televisie en de computer uit. Even geen nieuws. In plaats daarvan haak ik een sprei en hij is nog lang niet af. Wat een geluk!
Willemien Lammers.
