Provincie publiceert beoordeling gemeenten
NOORD-HOLLAND – De provincie Noord-Holland beoordeelt jaarlijks hoe gemeenten het doen als het gaat om financiën, informatie en archiefbeheer, omgevingsrecht en de huisvesting van verblijfsgerechtigde asielzoekers. Het Jaarverslag Interbestuurlijk Toezicht 2020 geeft inzicht in de beoordelingen per gemeente. De gemeente Hollands Kroon scoort op 3 van de 4 criteria voldoende. Op gebied van ‘Omgeving’ scoort ze een onvoldoende.
De provincie Noord-Holland houdt toezicht op de taken van gemeenten en waterschappen en gemeenschappelijke regelingen. Op basis van de beoordelingen bepaalt de provincie of extra toezicht nodig is of dat het toezicht versoberd kan worden. Indien nodig kan de provincie slechte besluiten zelfs ongedaan maken of verwaarloosde taken zelf uitvoeren op kosten van de gemeente. Uit de beoordeling 2020 blijkt dat de provincie het toezicht heeft moeten verscherpen voor 18 Noord-Hollandse gemeenten.
Financieel toezicht
In 2020 hebben alle gemeenten een sluitende (meerjaren)begroting weten te realiseren. De financiële druk vanuit het sociale domein op de begroting van gemeenten blijft echter hoog, net als in 2018 en 2019. Daardoor hebben de gemeenten minder financiële armslag. Gedeputeerde Ilse Zaal: “Gemeenten hebben moeilijke afwegingen moeten maken om de begroting rond te krijgen. Veel gemeenten geven al langere tijd aan dat het niet goed gaat met de gemeentelijke financiën. De taken en verantwoordelijkheden binnen het sociaal domein en de gevolgen van het coronavirus zorgen ervoor dat veel gemeenten zich in een lastige situatie bevinden. Over deze situatie heb ik een brief gestuurd aan de minister en ik vraag hier nog steeds nadrukkelijk aandacht voor. Een kaalslag van de kwaliteit van gemeentelijke voorzieningen en de invloed hiervan op de inwoners liggen op de loer.”
Toezicht op taken vergunningverlening, toezicht en handhaving
Sinds 2018 is er een kleine verslechtering te zien van de resultaten. Dit laat zien dat gemeenten steeds minder aandacht hebben voor hun VTH-taken: vergunningverlening, toezicht en handhaving. Ook hebben gemeenten onvoldoende inzicht in de benodigde middelen. De provincie vindt dit een zorgelijke ontwikkeling, vooral omdat de nieuwe omgevingswet bijna in werking treedt en veel gemeenten te maken hebben met bezuinigingen en personeelswisselingen. In 2019 scoorden nog 6 gemeenten een onvoldoende nu zijn dat er 10.
Toezicht op informatie- en archiefbeheer
Op het gebied van informatie- en archiefbeheer hebben gemeenten nog veel te doen. Het kost veel tijd om op een verantwoorde manier de overstap te maken van papieren archieven naar een volledig digitale werkomgeving. Een hybride situatie met zowel papieren als digitale archieven kan problemen veroorzaken, zoals minder overzicht en extra kosten door reparaties achteraf.
Toezicht op huisvesting van verblijfsgerechtigden
In 2020 hebben alle gemeenten te maken gehad met beperkingen door het coronavirus. Zo kwam in een groot aantal gemeenten het vrijwilligerswerk van VluchtelingenWerk tijdelijk stil te liggen. Het is in veel gemeenten gelukt om hier (deels) een mouw aan te passen, waardoor de achterstand niet verder toenam. Wel maakt een aantal gemeenten zich zorgen over de verhoogde taakstellingen voor 2021: vanwege woningnood en beperkte financiële middelen vragen zij meer tijd en financiële ondersteuning om deze taakstellingen te realiseren.
Alle resultaten van de beoordelingen uit 2020 zijn nu te zien op de website. Om de beoordelingen inzichtelijk te maken zijn de gegevens ook verwekt in een interactieve kaart. Deze kaart laat ook zien wat de resultaten waren in 2017, 2018 en 2019.
Aanvullende onderzoeken
Naast de 4 onderwerpen waar de provincie jaarlijks over rapporteert doet de provincie apart onderzoek naar:
1. Constructieve veiligheid van platte daken
2. Gewasbescherming in oppervlaktewater
3. Brandveiligheid in zorginstellingen
4. Illegaal gebruik van agrarische (op)stallen
5. Borging van evenementen in bestemmingsplannen
De themaonderzoeken 3 en 4, Brandveiligheid in zorginstellingen en Illegaal gebruik van agrarische (op)stallen, zijn in 2020 afgerond. De andere drie onderzoeken lopen door in 2021.
Meer weten over Interbestuurlijk Toezicht? Kijk dan dit filmpje.