Takelspektakel in het Kazemattenmuseum
KORNWERDERZAND – Op maandagochtend 4 september krijgt het Kazemattenmuseum weer een Shermantank koepel. Een Sherman Firefly koepel zal die ochtend op spectaculaire wijze met een grote telescoopkraan in het museum geplaatst worden. De Firefly koepel vervangt de 105 mm Sherman koepel die in januari 2023 is weggehaald door BAIV in Nederweert. In ruil voor de Sherman Firefly koepel. Het geheel is mede mogelijk gemaakt door BAIV in Nederweert. BAIV is wereldwijd een toonaangevende organisatie voor de restauratie van militair cultureel erfgoed. Een Sherman Firefly is een aan de Britten geleverde Amerikaanse Sherman tank, die tijdens de Tweede Wereldoorlog door de Britten werd voorzien van het veel effectievere Engelse 17-ponder anti-tank kanon. Na de Tweede Wereldoorlog is een aantal van deze Firefly tanks overgedragen aan het Nederlandse leger.
Het Kazematten museum in Kornwerderzand bezat vanaf 1992 een 105mm Sherman geschutskoepel. Deze staat symbool voor de Koude Oorlog. In de jaren 50 van de vorige eeuw was namelijk op Kornwerderzand een Navo-basis gevestigd. Om de gevechtskracht te versterken werden enkele M4 Sherman Firefly tanks in beton gestort. Alleen de koepel stak boven het maaiveld uit. Vanaf 1961 werd de NAVO-verdedigingslijn verder Duitsland ingelegd en werd de Afsluitdijk strategisch van minder belang. In de jaren erop werd de stelling Kornwerderzand weer ontmanteld. Daarbij zijn toen ook de originele in het beton gestorte M4 Sherman Firefly kazematten opgeruimd en verdwenen.
In de jaren negentig kreeg het museum van defensie een Sherman 105 mm koepel aangeboden. Een mooi aandenken aan wat er op Kornwerderzand had plaatsgevonden tijdens de Koude Oorlog. Het Kazematten museum exposeerde die koepel terwijl dat eigenlijk een Sherman Firefly koepel zou moeten zijn. Eind 2022 kwam het bestuur van het museum in contact met British American Infantry Vehicles B.V. uit Nederweert. BAIV was namelijk op zoek naar een 105 mm Sherman koepel voor de afronding van de volledige restauratie van een Sherman 105mm M4A3 tank. Het idee was om in Nederweert een reproductie te maken van de koepel uit het Kazemattenmuseum. Tijdens een bezoek van BAIV aan het Kazemattenmuseum kwam echter de wens om een correcte Firefly koepel te verwerven ter sprake. Een lastige opgave.
Soms werkt het toeval een beetje mee. Na een zoektocht vond BAIV uiteindelijk een authentieke Firefly koepel in Argentinië. Er kon dus tot groot plezier van alle betrokkenen eind 2022 een ruilovereenkomst worden getekend. Aansluitend werd in januari 2023 de 105 mm Sherman koepel opgehaald. De afgelopen maanden is er in de werkplaats van BAIV aan gewerkt om de Firefly koepel weer samen te stellen, te restaureren en geschikt te maken voor expositie in het Kazemattenmuseum.
Maandag 4 september is het zover. De Sherman Firefly koepel zal ’s ochtends rond 9.00 uur worden teruggeplaatst op de locatie waar destijds de 105mm Sherman koepel heeft gestaan. De Sherman Firefly koepel weegt ongeveer7 ton, maar door de specifieke locatie is de inzet van een 200 tons telescoopkraan noodzakelijk. Hiermee gaat een lang gekoesterde wens van het Kazematten Museum in vervulling. De officiële onthulling zal naar verwachting komend voorjaar plaatsvinden.
